ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛ ΚΟΛΛΥΦΑ, Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης: ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ

Κουιζ

Αφού τα παιδιά έχουν διαβάσει ένα βιβλίο χωρίζονται σε δύο ομάδες και εργάζονται για να φτιάξουν ερωτήσεις γύρω από το βιβλίο.

Οι ερωτήσεις καταγράφονται σε καρτέλες.

Η μία ομάδα προκαλεί την άλλη να απαντήσει στις ερωτήσεις της.

Κάθε ομάδα κερδίζει πόντους για τις σωστές απαντήσεις.

Εναλλακτικά: Τα παιδιά της κάθε ομάδας σχεδιάζουν στοιχεία της ιστορίας. Η αντίπαλη ομάδα θα πρέπει να αναγνωρίσει αυτά τα στοιχεία και να τα τοποθετήσει στην ιστορία.

Εισαγωγή του βιβλίου στην τάξη - Προτεινόμενες δραστηριότητες

Τα μέρη του βιβλίου

Τα παιδιά επεξεργάζονται ένα βιβλίο (αντικείμενο).

Μαθαίνουν στοιχεία όπως: εξώφυλλο, οπισθόφυλλο, τίτλος, ράχη,

συγγραφέας, εικονογράφος, εκδότης, σειρά

Συζητούν για το ρόλο και τις πληροφορίες που μας δίνει κάθε στοιχείο.

Δραστηριότητες εμπέδωσης

Τυλίγω ένα βιβλίο με λευκό χαρτί.
Καλώ τα παιδιά να δείξουν που μπορούν να βρίσκονται τα στοιχεία που έμαθαν πάνω στο βιβλίο.
Ζωγραφίζω σε χαρτόνι ένα μεγάλο βιβλίο (μόνο σχήμα)
Δίνω στα παιδιά τα στοιχεία από το βιβλίο ως ξεχωριστά χαρτάκια
Ζητώ από τα παιδιά να κολλήσουν με bluetag τα στοιχεία στο κατάλληλο μέρος

Σημ. Μπορώ να χρησιμοποιήσω ένα φανταστικό βιβλίο ή ένα πραγματικό βιβλίο

Μπορεί να συνδιαστεί με επίσκεψη σε τυπογραφείο και βιβλιοπωλείο ή βιβλιοθήκη

Συλλογή λέξεων

Την ώρα που διαβάζετε ένα βιβλίο μαζέψτε λέξεις μαζί με τα παιδιά και βάλτε τις σε κουτιά ανά κατηγορίες. Πχ. Αστείες λέξεις, γλυκές λέξεις, σκληρές λέξεις, ή λέξεις για το χρόνο, λέξεις για τον τόπο, λέξεις για το σώμα, κλπ
Τα παιδιά επανέρχονται στις λέξεις των κουτιών όταν χρειάζεται (για να περιγράψουν κάτι, γράψουν κάτι κλπ)

Σε κάθε σελίδα διαχωρίζω το κείμενο από την εικόνα.

Εισαγωγή του βιβλίου στην τάξη - Προτεινόμενες δραστηριότητες

Μοιράζω σε κάποιους το κείμενο και σε κάποιους την εικόνα.
Τα παιδιά θα πρέπει να ταιριάξουν το σωστό ζευγάρι.

Εναλλακτικά:

- Δείχνω μια εικόνα και φτιάχνω το κείμενο.

- Διαβάζω το κείμενο και φτιάχνω μια εικόνα.

Ανακαλύπτω από το εξώφυλλο

Στην τάξη απλώνουμε αρκετά εικονογραφημένα βιβλία. Τα παιδιά βλέπουν μόνο την εικόνα του εξώφυλλου και τον τίτλο του κάθε βιβλίου.

Η εκπαιδευτικός διαβάζει ή μοιράζει στα παιδιά φωτοαντίγραφα από αποσπάσματα των βιβλίων και εκείνα καλούνται ακούγοντας ή διαβάζοντας να ανακαλύψουν το βιβλίο.

Παραλλαγή της δραστηριότητας

Δείχνουμε εξώφυλλα βιβλίων, φροντίζοντας να κρύψουμε τους τίτλους. Επιλέγουμε ένα από αυτά, το δείχνουμε στα παιδιά και τα προτρέπουμε να μαντέψουν το περιεχόμενο και να εκφράσουν τις πρώτες εντυπώσεις.

Γράφουμε ή αφηγούμαστε ιστορίες που φτιάξαμε ατομικά ή ομαδικά έχοντας δει μόνο το εξώφυλλο. Τοιχοκολλούμε τις ιστορίες στον πίνακα και τις δραματοποιούμε ή τις εικονογραφούμε. Κατόπιν διαβάζουμε την ιστορία του βιβλίου.

Από την εικόνα στο κείμενο

Επιλέγουμε βιβλίο με πλούσια εικονογράφηση που δεν το έχουν διαβάσει τα παιδιά. Σχηματίζουμε ομάδες και μοιράζουμε τις εικόνες, σκόρπιες, σε έγχρωμα φωτοαντίγραφα. Ζητάμε από τα παιδιά ‘’διαβάζοντας’’ τις εικόνες να περιγράψουν τους ήρωες, τον τόπο και τη δράση και αφού τις βάλουν σε σειρά, να αφηγηθούν την ιστορία που σχημάτισαν.

Τα παράθυρα

Μεγεθύνουμε το εξώφυλλο ενός βιβλίου που γνωρίζουν τα παιδιά. Το κολλάμε και στη συνέχεια το καλύπτουμε με χαρτί του μέτρου. Πάνω στο χαρτί κόβουμε μικρά τετράγωνα( τυχαία ή σε επιλεγμένα σημεία), χωρίς να τα αφαιρέσουμε, ώστε αναοιγοκλείνοντάς τα σαν παράθυρα να αποκαλύπτουν τμήματα της εικόνας. Τα παιδιά σε ομάδες καλούνται ανοίγοντας παράθυρο της επιλογής του να αναγνωρίσουν το βιβλίο. Αν δεν το καταφέρουν, ανοίγουν και δεύτερο κ.ό.κ. Ο εκπαιδευτικός με καθοδηγητικές ερωτήσεις βοηθά τα παιδιά, αν δυσκολευτούν. Στο τέλος, το εξώφυλλο αποκαλύπτεται και ξεκινά συζήτηση για το περιεχόμενο.

Διαφημίζοντας το βιβλίο

Ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει στα παιδιά ότι ο εκδότης του βιβλίου τους παρακάλεσε να δημιουργήσουν τη διαφημιστική αφίσα του βιβλίου του. Ο εκπαιδευτικός φέρνει στην τάξη αφίσες βιβλίων ή άλλων προϊόντων και συζητά με τα παιδιά για τα χαρακτηριστικά στοιχεία μιας αφίσας (εικόνα, κείμενο, ονομασία, σλόγκαν). Τα παιδιά καθοδηγούνται και μετά από σχολιασμό για το είδος του λόγου που θα επιλέξουν (προτροπή, περιγραφή, έμμετρο) δημιουργούν τη δική τους αφίσα. Στόχος είναι να κατανοήσουν ότι μια αφίσα έχει πολλαπλό ρόλο και λειτουργία να επιτελέσει: να πληροφορήσει, να προκαλέσει, να κινητοποιήσει, να ερεθίσει, να πείσει, να αιτιολογήσει, να ερμηνεύσει, κ.ά.. Τα παιδιά φιλοτεχνούν την αφίσα, την κρεμούν και καλούν παιδιά άλλης τάξης να την αξιολογήσουν. Κατόπιν την ταχυδρομούν στον εκδοτικό οίκο με μια συνοδευτική επιστολή.

Ανακαλύπτοντας το/τη συγγραφέα

Ο εκπαιδευτικός αφού δείξει το βιβλίο, ρωτά τα παιδιά πώς φαντάζονται το συγγραφέα (νέος, ηλικιωμένος, με γυαλιά, κ.ό.κ.). Στη συνέχεια τα προτρέπει να ζωγραφίσουν το πορτρέτο του συγγραφέα.

Βιβλιογραφία

Μπρασέρ Φιλίπ, (2005), 1001 Δραστηριότητες για να αγαπήσω το βιβλίο.

Εκδόσεις Μεταίχμιο.

Αρτζανίδου Ε., Γούλης Δ., Γρόσδος Στ., Καρακίτσος Α.(2011), Παιχνίδια

φιλαναγνωσίας και αναγνωστικές εμψυχώσεις, Εκδόσεις Gutenberg.